Je bent klaar met je manuscript en wilt het graag na laten kijken en laten redigeren door een ervaren redacteur. Maar hoe vind je nou de juiste redacteur? Iemand die bij jou past. Je wilt iemand die vakbekwaam is, maar bovenal iemand waar jij je prettig bij voelt.
‘Het is net zoiets als het zoeken naar een nieuwe huisarts. Je wilt dat hij vriendelijk is, kundig, betrouwbaar. Je wilt open kunnen zijn over gênante problemen. Hij moet feilloos de vinger op de zere plek weten te leggen, zonder je nodeloos pijn te doen,’ beschrijft Jacqueline Zirkzee het zoeken naar een juiste redacteur.
En dat is denk ik ook precies wat het is. Kies een redacteur niet alleen maar omdat hij/zij zulke goede reviews heeft, of omdat Marietje zegt dat de betreffende redacteur zo geweldig is. Maar kijk of je een klik met elkaar hebt, of je hem/haar vertrouwt en of je aan kunt nemen wat hij/zij zegt. En of de werkwijze van hem of haar je aanspreekt. Want wat de een fijn vindt aan een redacteur kan voor een ander als zeer onprettig worden ervaren. Waar het voor de een fijn kan zijn als een redacteur drastisch hele alinea’s schrapt – immers het kaf wordt dan van het koren gescheiden en zorgt dat je met een puurder product verder kan gaan – kan een ander daar zo van schrikken dat die er een writers block van kan krijgen.
Maar hoe vind je nou een goede redacteur?
Vraag naar de ervaringen van mensen die je kent. Zijn de pluspunten die je hoort ook dingen die jij belangrijk vindt? Bekijk websites en de social media van redacteurs. Is de tone of voice van wat je daar leest een toon die ervoor zorgt dat je openhartig durft te zijn tegen de betreffende redacteur en vragen durft te stellen? Wanneer je contact opneemt met de redacteur van je keuze merk je al gauw of het klikt of niet. Gaat het gesprek stroef of voel je je onprettig, dan is dit wellicht niet de juiste redacteur voor jou. Maar als het eerste contact al soepel verloopt, jij je er prettig bij voelt en graag diens mening wilt horen, heb je waarschijnlijk jouw redacteur gevonden.
Budget
Wellicht speelt budget ook een rol bij je keuze. Het lijkt logisch om als eerste naar je budget te kijken bij je zoektocht naar de juiste redacteur. Toch raad ik je af om je daar door te laten leiden. Een redacteur die het goedkoopste was, maar met wie je onprettig samenwerkt en jij uiteindelijk niets van aanneemt, of die toch niet zo goed bleek te zijn, blijkt dan toch een miskoop. Beter kun je investeren in een goede redacteur die iets duurder is, maar met wie jij prettig samen kan werken om een prachtig en goed publicabel manuscript te verkrijgen.
Perfect
Tot slot, ga niet zoeken naar de perfecte redacteur. Die bestaat niet. Net zo min als perfecte schrijvers of perfecte mensen. 😉
Hoe ik werk
Mijn werkwijze als redacteur is dat ik altijd afstem met de schrijver wat hij/zij gedaan wil hebben met het manuscript. Ik zal nooit hele alinea’s (of hele hoofdstukken) schrappen. Jij blijft de baas over jouw manuscript. Mijn correcties, aanwijzingen en suggesties zijn geen wet maar een advies. Een advies om, met jou, je manuscript nog beter te maken en de kans op publicatie te vergroten. Mocht het wel zo zijn dat een alinea, hoofdstuk of personage beter geschrapt zou kunnen worden (wat eigenlijk niet vaak voorkomt) dan zet ik dat als advies erbij. Maar ik ben meer van kijken hoe het beter kan, dan kijken wat er niet goed is. Dus mijn advies is in zo’n geval eerder om losse eindjes goed aan elkaar te knopen, dingen uit te diepen, te verduidelijken of niet van je plotlijn af te wijken, om een paar voorbeelden te noemen. Het blijft altijd aan jou wat je ermee doet. En, ik ben redacteur geen schooljuf (hoewel ik wel jaren in het onderwijs gewerkt heb, maar dat terzijde). Dus het gaat niet om goed of fout. Uiteraard kan een woord fout geschreven zijn, maar het redigeren van je manuscript heeft altijd als doel er een nog beter manuscript van te maken.
Wat vind jij belangrijk aan een redacteur?
Groetjes, Giovanna
Als boeklezer vind ik het vooral belangrijk dat de redacteur bekwame mensen met kennis van zaken in dienst heeft. Las pasgeleden een oorlogsboek met nogal flink liefdesverhaal erin en als maar 1 iemand met maar een beetje kennis over WO2 dat boek had gelezen dan hadden ze toch minimaal de grootste fout eruit gehaald.
Jaren geleden heb ik columns geschreven. Die werden ook nog door een redacteur ‘bewerkt’ als het nodig was. Over het algemeen waren we het eens en moest er alleen iets veranderd worden aan bijvoorbeeld verleden en tegenwoordige tijd, zodat alles hetzelfde was. Eén keer moest er iets aan een zin veranderd worden. Ik weet nog dat ik vond dat dat voor mijn gevoel de clou uit mijn column haalde. Het was niet meer ‘mij’. Ik denk dat ik dat het belangrijkst zou vinden bij een redacteur voor een boek: dat het wel echt eigen blijft en echt ‘mij’. Daarvoor is het denk ik nodig dat een redacteur heel goed begrijpt wat een schrijver bedoelt.