‘Vind het lef om helemaal jezelf te zijn’, luidt de intrigerende ondertitel van het boek Ongetemd leven van Glennon Doyle. Ze stelt zich de vraag hoe het zou voelen om echt helemaal jezelf te kunnen zijn. Gewoon zijn wie je was voordat de wereld je vertelde wie je moest zijn. Over haar antwoorden op deze en vele andere vragen, lees je in deze boekrecensie.
Over de auteur
Glennon Doyle is auteur van meerdere boeken. Haar andere twee boeken heb ik ook gelezen, Carry on en leef en Carry on heb lief. Die laatste voor een blogtour, ruim 3½ jaar geleden. Het leuke is, dat de blog die ik daarvoor schreef, mijn allereerste blog hier op Over Schrijven Gesproken was. Daarvoor schreef ik alleen blogs voor andere websites. Meedoen aan die blogtour was voor mij ook het zetje dat ik nodig had om (eindelijk) mijn eigen website te beginnen. Die bewuste blog staat nu niet meer online. Na jaren online gestaan te hebben moeten oude blogs op een gegeven moment ruimte maken voor nieuwe.
Glennon is naast auteur ook een veelgevraagde spreker en een influencer, ook is ze activiste voor vrouwenrechten en gelijkheid. Tevens is ze bevriend met Brené Brown en Elizabeth Gilbert, van wie ik beide ook graag boeken lees.
Ongetemd leven inhoudelijk
Glennon begint het boek met het voorbeeld van de gekooide jachtluipaard Tabitha. Tabitha leeft in een dierentuin, is in gevangenschap geboren en is opgegroeid met een labrador als ‘moeder’. Tabitha is letterlijk gekooid en doet de trucjes die haar geleerd zijn en wat er van haar verwacht wordt wat ze moet doen. Maar diep vanbinnen, laat Glennon ons zien, weet ze dat ze wild is en wil ze vrij zijn. Glennon ontdekt dat zijzelf – en met haar eigenlijk alle vrouwen – net als Tabitha doen wat er van ons verwacht wordt en handelen naar wat ons geleerd is. We durven niet buiten de kooi te treden – zelfs niet als het deurtje op een kiertje staat – echt te leven en op onszelf te vertrouwen.
Een van de voorbeelden die ze geeft (deze heeft ook in het AD gestaan in een artikel over dit boek) is over een middag dat haar zoon een aantal vrienden mee naar huis neemt. Glennon vraagt aan ze of ze wat te snacken willen. De jongens antwoorden zonder na te denken ‘JA!’. De meisjes kijken eerst elkaar vragend aan, waarna er eentje namens de meisjes zegt ‘nee, dank u’. De jongens bevragen alleen zichzelf, terwijl de meisjes hun omgeving bevragen. Sinds wij vrouwen als meisjes al van jongs af aan geleerd hebben onze omgeving te plezieren, weten we niet meer wat we zelf willen, zegt Glennon. Meisjes leren lief te zijn, niet lastig te zijn, te luisteren, te gehoorzamen, te helpen en te doen wat anderen van ze vragen.
Ook in andere situaties denken we dat we maar moeten doen wat er van ons verwacht wordt. Een voorbeeld geeft ze van een vriendin die bij hot yoga bleef omdat er streng gezegd werd dat niemand weg mocht gaan, die vriendin bleef ook ondanks dat ze er letterlijk doodziek van werd. Glennon bleef in haar slechte huwelijk omdat dat van haar verwacht werd. Ze raadpleegde lange tijd alles en iedereen of ze moest blijven of weg gaan en kwam er niet uit. Tot ze uit haar kooi durfde te stappen en niet meer de bevestiging en goedkeuring van anderen zocht, maar diep in haar zelf durfde te vragen wat zij echt wilde. Ze werd verliefd op een vrouw, leerde voor zichzelf te kiezen, ging bij haar man weg en trouwde later met deze vrouw, die de liefde van haar leven bleek te zijn.
‘Als je jezelf in tweeën moet delen in een ik die je laat zien en eentje die je verborgen houdt – ben je gebroken en dat is waarom ik er alles aan wil doen om heel te zijn, integer te zijn. Ik ga me niet aanpassen om de wereld een plezier te doen. Ik ben altijd en overal mezelf, en de wereld mag zich aanpassen.’
Wat highlights uit het boek (sommige zijn doordenkertjes):
- Voel alles. Ga pijn niet uit de weg. Je hebt pijn nodig om je te ontwikkelen, om te worden.
- Zonder pijn geen overwinning.
- Wanneer we de taal spreken die ons is aangeleerd – met woorden als moeten, niet mogen, goed en slecht – gebruiken we onze hersenen. Niet ons hart, noch ons voorstellingsvermogen. In plaats van wat goed of slecht is, moeten we vragen: wat is waarachtig en mooi?
- Hard werken is belangrijk. Ontspanning en niet-productieve momenten zijn ook belangrijk. Ik ben niet waardevol omdat ik productief ben, maar omdat is besta. Ik kan niksen en toch waardevol zijn.
- Onbeantwoorde vragen leiden tot vooroordelen.
- Weet wat je rode knoppen en je resetknoppen zijn.
- Hoe het hoort is niet hetzelfde als hoe het zou moeten zijn, en als je doet zoals het hoort, ben gekooid.
‘Ik zeg niet dat het waarachtigste en mooiste leven ook makkelijk is. We moeten af van de leugen dat ons leven makkelijk zou moeten zijn.’
Review
Ondanks dat Glennon een zeer bewogen leven heeft schrijft ze op een luchtige manier, met humor en zelfspot, over alles wat ze meegemaakt heeft. Dat deed ze ook in de eerdere boeken die ik van haar las. En maakt het boek prettig leesbaar, en ondanks de zware onderwerpen (boulimia, verslavingen, angststoornissen, depressie, scheiding) is het geen zwaar boek. Glennon’s insteek in Ongetemd leven is mooi en maakt haar tot een powervrouw. Ze wil met haar boek en lezingen andere vrouwen helpen uit hun kooi van verwachtingen. Waardoor we (vrouwen) ons zijn gaan gedragen zoals er van ons verwacht wordt (lief, zacht, mooi, vredestichtend etc.).
Dat laat ze zien met mooie, krachtige voorbeelden. Maar soms slaat ze naar mijn mening wat door en mag je als vrouw niets meer van de dingen waar jij als vrouw misschien wel van houdt (make-up dragen bijvoorbeeld, of zorgen voor je gezin en anderen, lekker vrouwelijk zijn of er mooi uit willen zien), want dat is volgens haar een kooi en opgelegd door anderen. Maar ik denk dat ze daar in de valkuil trapt die ze zelf elders in het boek beschrijft. De valkuil: ‘als je ergens tegen in opstand komt, ben je net zo gekooid als wanneer je er gehoorzaam aan bent. Vrijheid is niet voor of tegen een bepaald idee zijn, maar je eigen ideeën ontwikkelen.’ Gelukkig past ze deze wijsheid in de meeste van haar hoofdstukken toe, maar soms trapt ze zelf toch even in die valkuil en dat is wel jammer.
Ik heb lang getwijfeld tussen 3 en 4 sterren. De eerste helft van het boek vond ik erg goed en krachtig. Aan de hand van persoonlijke voorbeelden laat Glennon mooi zien hoe je jezelf kan en mag zijn, en dat je je niet op hoeft te laten leggen dat je pas goed genoeg bent als je … want je bent sowieso goed genoeg.
Maar op de helft vond ik het wat inzakken en waren de verhalen of (zoals eerder gezegd) te ver doorgeslagen of alleen een ode aan haar grote liefde. Dat is prachtig natuurlijk, maar helpt dat jou en mij om echt vrij te zijn? Dat was ten slotte de strekking van het boek. Toch vond ik, pak ‘m beet, de laatste 75 bladzijdes wel weer heel sterk. En doordat toch wel het grootste deel van het boek voor mij een 4 was, krijgt het boek uiteindelijk toch 4 sterren. Het boek is ondanks de minpuntjes zeker de moeite waard.
‘Ik zeg tegen mezelf: Dit is moeilijk. We kunnen moeilijk dingen doen. En ik doe ze.’
Ongetemd leven krijgt van mij:
Genre: Non-fictie | Kosmos | 333 pagina’s | Nederlands, vert. (Amerikaans) | 2020 | origineel 2020
Heb jij al een boek van Glennon Doyle gelezen?
Groetjes, Giovanna
Met dank aan uitgeverij Kosmos voor het recensie-exemplaar van Ongetemd leven.
Ondanks dat het makkelijk leest, lijkt het me toch een vrij heftig boek. Ik vind dat verschil tussen het antwoord van de jongens en de meisjes op een ‘simpele’ vraag wel heel erg interessant.
Ik snap dat het als een heftig boek klinkt, maar ik geloof niet dat Glennon het als een heftig boek bedoeld heeft. Ze beschrijft over de moeilijke dingen uit haar leven niet met als doel om te laten zien hoe heftig het allemaal was, maar om te laten zien dat je ondanks dat, of juist doordat, vrij kan breken. En om te laten zien, denk ik, dat ze weet waar ze het over heeft, dat ze niet iemand is die een happy life heeft en anderen eens gaat vertellen hoe ze hun problemen aan moeten pakken. Daarom beschrijft ze veel ook met humor en op een luchtige manier.